Czy gramatyka języka japońskiego jest trudna? 0
Czy gramatyka języka japońskiego jest trudna?

O języku japońskim krążą różne opinie dotyczące pisma. Wiele osób uważa, że dwa systemy fonetyczne i jeden składający się z chińskich znaków były czymś przewyższającym możliwości poznania dla nie-Japończyka. Można także usłyszeć co nieco o wymowie. Tu jednak jest bardziej optymistycznie, gdyż akurat dla użytkowników języka polskiego, bogatego w przeróżne dziwne dźwięki, japońska wymowa na ogół nie stanowi większych problemów. Pozostaje tylko zapytać: co z gramatyką? Jak trudna jest do przyswojenia? Czy jest przystępna dla uczących się jej obcokrajowców, czy też poznanie jej przez osoby niewychowane w Japonii jest bardzo trudne?

Są Japończycy, którzy przychylają się do tego ostatniego stwierdzenia. Jednak setki osób spoza kraju władające biegle tym językiem dają dowód na to, że wcale nie musi tak być. Oczywiście żadna opinia nie bierze się znikąd. Czym więc wyróżnia się japońska gramatyka, co może czynić ją potencjalnie trudną do nauki? Dlaczego jednocześnie przeczytamy setki artykułów o tym, że japoński jest łatwiejszy od angielskiego?

Odmiana w języku japońskim

W języku japońskim występuje podział na części zdania odmienne i nieodmienne, jest on jednak dość ruchomy i budzący wątpliwości wśród badaczy językowych. Jeśli chodzi o elementy uznawane za należące do pierwszej z grup, czyli czasowniki i przymiotniki, ich odmiana z reguły nie powinna stanowić problemu. Odpada odmienianie przez rodzaje, osoby i przypadki, a czasy są tylko dwa. Dochodzą natomiast elementy, których nie ma w języku polskim, jak np. strona sprawcza czy forma potencjalna. Mimo iż są swego rodzaju nowością, zrozumienie i przyswojenie ich nie powinno być trudne.

Język japoński należy do języków aglutynacyjnych. Oznacza to, że koniugacja nie następuje przez modyfikacje trzonu wyrazu, a przez dodawanie do niego sufiksów o przypisanej funkcji. W ten sposób do jednego słowa można „dokleić” sufiksy informujące np. o stronie, przeczeniu, czasie przeszłym i formie grzecznościowej. Tak stworzone wyrazy potrafią być  nieco długie, jednak sam system koniugacji jest prosty, następuje według określonego schematu i kolejności, często też różne odmiany rozpisane są w tabelach. Dzięki temu cały proces jest jasny i nierzadko w matematyczny wręcz sposób regularny. Wystarczy przyswoić grupowanie czasowników i przymiotników, co da informację, według jakiego schematu je odmienić. Jednak wymaga to czasu

Partykuły w japońskim

Rzeczowniki i inne elementy pełniące zbliżoną do nich funkcję zaliczane są do części nieodmiennych, gdyż sam wyraz pozostaje nienaruszony. Istnieją jednak odpowiedniki przypadków czy przyimków wskazujące na to, co dzieje się w zdaniu z danym wyrażeniem i jakie relacje zachodzą między poszczególnymi częściami zdania. Są to liczne partykuły, które umożliwiają swoistą odmianę elementów nieodmiennych, nie można traktować ich jak dokładne odpowiedniki występujących w języku polskim przypadków.

Partykuły najczęściej są charakterystyczne dla pewnych wyrazów czy wyrażeń, po których są dodawane oraz czasowników, przed którymi mogą występować, a pomylenie ich w takiej sytuacji może skutecznie uniemożliwić zrozumienie tego, co chcemy przekazać. Ponieważ nie do końca można połączyć konkretne partykuły z przypadkami w języku polskim, często najlepszym wyjściem jest nauka na pamięć, jaka partykuła łączy się np. z danym czasownikiem. Problemem może okazać się to, że niektóre partykuły mają kilka funkcji, nie zawsze więc sprawdzi się używanie ich „na wyczucie”.

Jednak i od tej reguły jest wyjątek. Najbardziej problematyczne partykuły, czyli ha i ga, są bardzo często mylone ze sobą i sprawiają wiele trudności uczącym się. Choć są przypadki niepozostawiające wątpliwości, którą z nich zastosować, ich użycie jest ciężkie do wyjaśnienia od razu. Do tego potrzeba nieco więcej czasu, praktyki i oczytania z tekstami, aby samemu umieć dostrzec kontekstowe niuanse między nimi i zastosować je poprawnie. Partykuł jest w języku japońskim nie tak wiele, jak mogłoby się wydawać, da się przyswoić je wraz z możliwymi funkcjami. Mimo to często bywają jednym z bardziej problematycznych aspektów nauki, nie tylko na początku. 

Ładunek emocjonalny 

Ten aspekt gramatyki nie jest trudny od strony technicznej, ale może się zdarzyć pomijanie go lub traktowanie jako mniej znaczący kanał przekazu, co oczywiście nie pokrywa się z prawdą. Na ukazanie stosunku emocjonalnego werbalnie istnieje tu mnóstwo sposobów, które nie występują w takim natężeniu w większości języków europejskich. Bardzo łatwo o zastosowanie poprawnej gramatyki, jednak zupełnie niepasującej do odczuć związanych z przekazywaną informacją. Przykładem jest użycie formy bierno-sprawczej, która ma wydźwięk nieco negatywny, podczas gdy tę samą treść można wyrazić inną konstrukcją gramatyczną.

Tego typu niuansów jest bardzo dużo – wszystko zależy od kontekstu sytuacji, z kim rozmawiamy oraz jakie uczucia chcemy przekazać. Dlatego właśnie dobrze jest pamiętać, że znaczna część zasad gramatycznych niesie za sobą pewien ładunek emocjonalny. Podobnie jest z honoryfikatywnością, gdzie technikalia są całkowicie proste, jednak trzeba uważać na poprawne użycie języka honoryfikatywnego, gdyż jest to znaczący aspekt całego języka japońskiego. Pamiętanie o tym może z początku stanowić problem dla użytkowników języków, w których to pojęcie nie istnieje lub ogranicza się do kilku form grzecznościowych.

Przysłówki w japońskim

Dla osób uczących się języka japońskiego sporym wyzwaniem okazuje się niekończąca się lista przysłówków. Na pewnym etapie nauki odnosi się wrażenie, że ta lista nie ma końca, a niuanse między kolejnymi słowami są niewielkie, co bywa problematyczne. W efekcie, ucząc się gramatyki języka japońskiego trzeba przygotować się nie tyle na zetknięcie z ogromną liczbą czasów jak w angielskim, co ze sporą liczbą konstrukcji oraz przysłówków. Ze względu na to, że w podstawie japońskiego wyróżnia się dwa czasy nie brakuje tekstów o tym, że japoński jest łatwiejszy od angielskiego. Oczywiście ma wiele elementów, które mogą powodować występowanie tej opinii, ale nie brakuje w nim niuansów nie spotykanych w angielskim.  

Japońska gramatyka jest raczej zróżnicowana, jeśli chodzi o poziom skomplikowania czy trudności w użyciu. Oczywiście nie sposób wyróżnić wszystkich potencjalnie kłopotliwych zagadnień, jest to też kwestia indywidualna. Część osób uczących się japońskiego będzie preferować naukę pisma, pozostali lepiej przyswoją gramatykę. Ta druga polega w dużej mierze nie na wkuwaniu wiedzy na pamięć, a wnikliwym zrozumieniu poruszanych zagadnień. Gdy zostaną przyswojone w ten sposób, jest duża szansa, że będziemy umieć używać gramatyki poprawnie i jej zasady jeszcze długo nie wypadną nam z głowy.

Komentarze do wpisu (0)

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl